स्तूप बनविण्यायोग्य व्यक्ती

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼  

 *_थूपारहपुग्गलो_*

*_(स्तूप बनविण्यायोग्य व्यक्ती)_* 

*_!! ओम मणी पद्मे हूँ !!_*

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

          _बुद्धावशेष ज्या चैत्यात, स्तूपात ठेवले आहेत अशा चैत्याची किंवा स्तूपाची पूजा करणे, फूल-हार अर्पण करणे, दीप प्रज्वलीत करणे हे निव्वळ अर्थहीन कर्मकांड आहे काय? अबौद्ध व्यक्तीला तसे वाटू शकते. पण ज्या व्यक्तीला बुद्धांची शिकवण माहीत आहे आणि हे कर्मकांड जाणिवपूर्वक केल्या गेले तर त्याचे किती महत्त्व आहे हे समजल्यावर कोणीही हे कर्मकांड निरर्थक आहे असे म्हणणार नाही. *जेव्हा कोणी एक बौद्ध व्यक्ती बुद्धरूपासमोर फुले अर्पितो, दिप प्रज्वलित करतो आणि क्षणभर शांत राहातो त्यावेळी तो काही प्रार्थना करीत नसतो, काही मागत नसतो. बुद्धाच्या लोकोत्तर गुणांचे स्मरण करून ते आचरणात आणण्याविषयी चिंतन करीत असतो.* वाहीलेली फुले कोमेजतात, प्रज्वलित केलेला दिप विझतो यावरून अनित्यतेचा बोध होतो. *बुद्धरूप ध्यान आणि एकाग्रता प्राप्त होण्यास साहाय्यभूत होते. बुद्धगुणांचे स्मरण प्रेरणा देते ज्यांना ही साधी गोष्ट कळत नाही ते घाईगर्दीने ही मूर्तिपूजा होय असे म्हणून मोकळे होतात. हा सत्याचा विपर्यास होय.*_

_“चत्तारोमे, आनन्द, थूपारहा कतमे चत्तारो तथागतो अरहं सम्मासम्बुद्धो थूपारहो, पच्चेकसम्बुद्धो  थूपारहो, तथागतस्स सावको थूपारहो, राजा चक्कवत्ती  थूपारहोति।_

_“आनंद ! स्तूप बनविण्याच्या योग्यतेचे चार आहेत. ते चार कोण?_

*_१. तथागत, अर्हत सम्यक सम्बुद्ध यांचा स्तूप बनविण्याच्या ते योग्यतेचे सम्बुद्ध आहेत._*

*_२. प्रत्येक बुद्ध त्या योग्यतेचे आहेत._*

*_३. तथागतांचा (शिष्य) श्रावक यांचा स्तूप बनविला जातो._*

*_४. चक्रवर्ती राजा स्तूप बनविण्याच्या योग्यतेचा असतो._*

_“किञ्चानन्द, अत्थवसं पटिच्च तथागतो अरहं सम्मासम्बुद्धो थूपारहो? ‘अयं तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स थूपो’ति, आनन्द, बहुजना चित्तं पसादेन्ति। ते तत्थ चित्तं पसादेत्वा कायस्स भेदा परं मरणा सुगतिं सग्गं लोकं उपपज्जन्ति। इदं खो, आनन्द, अत्थवसं पटिच्च तथागतो अरहं सम्मासम्बुद्धो थूपारहो।_

*_सर्व लोकांनी मनाला प्रसन्न ठेवावे. जेव्हा मनाला प्रसन्न ठेवून शरीराला सोडल्यानंतर सुगती प्राप्त होऊन ते स्वर्गलोकांत निर्माण होतात. या कारणाने आनंद ! तथागत अर्हत सम्यक सम्बुद्धाचा स्तूप बनवावा. कारण, ते त्या योग्यतेचे आहेत._*

_“किञ्चानन्द, अत्थवसं पटिच्च पच्चेकसम्बुद्धो थूपारहो? ‘अयं तस्स भगवतो पच्चेकसम्बुद्धस्स थूपो’ति, आनन्द, बहुजना चित्तं पसादेन्ति। ते तत्थ चित्तं पसादेत्वा कायस्स भेदा परं मरणा सुगतिं सग्गं लोकं उपपज्जन्ति। इदं खो, आनन्द, अत्थवसं पटिच्च पच्चेकसम्बुद्धो थूपारहो।_

*_आनंद! प्रत्येक सम्बुद्ध कोणत्या कारणामुळे स्तुपार्ह आहेत? हा स्तूप प्रत्येक सम्बुद्धाचा आहे, हा विचार करून लोकांच्या मनाला प्रसन्नता मिळते. अशा प्रसन्न मनाने त्यांना सुगती प्राप्त होते व ते स्वर्गलोकांत निर्माण होतात. म्हणून प्रत्येक सम्बुद्ध स्तुपार्ह आहेत._*

_“किञ्चानन्द, अत्थवसं पटिच्च तथागतस्स सावको थूपारहो? ‘अयं तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स सावकस्स थूपो’ति आनन्द, बहुजना चित्तं पसादेन्ति। ते तत्थ चित्तं पसादेत्वा कायस्स भेदा परं मरणा सुगतिं सग्गं लोकं उपपज्जन्ति। इदं खो, आनन्द, अत्थवसं पटिच्च तथागतस्स सावको थूपारहो।_

*_आनंद! तथागतांच्या शिष्यांसाठी स्तूप का बांधला जातो? हा भगवान अर्हत सम्यक सम्बुद्धांच्या शिष्याचा स्तूप आहे, हा विचार करून लोक आनंदित होतात. या मनाच्या आनंदातच त्यांना काया सोडावी लागली तर ते सुगती प्राप्त करून स्वर्गलोकात उत्पन्न होतात. त्या कारणाने तथागताचे शिष्य. श्रावक स्तूपार्ह आहेत._*

_“किञ्चानन्द, अत्थवसं पटिच्च राजा चक्कवत्ती थूपारहो? ‘अयं तस्स धम्मिकस्स धम्मरञ्ञो थूपो’ति, आनन्द, बहुजना चित्तं पसादेन्ति। ते तत्थ चित्तं पसादेत्वा कायस्स भेदा परं मरणा सुगतिं सग्गं लोकं उपपज्जन्ति। इदं खो, आनन्द, अत्थवसं पटिच्च राजा चक्कवत्ती थूपारहो। इमे खो, आनन्द चत्तारो थूपारहा”ति।_

*_आनंद ! चक्रवर्ती राजाचा स्तूप बांधला जातो, याला काय कारण आहे?' जेव्हा तो धार्मिक धर्मराज यांचा स्तूप आहे, हे समजल्यानंतर लोकांचे मन प्रसन्न होते. त्याच अवस्थेत त्यांना मृत्यू आला तर ते सुगती प्राप्त करून स्वर्गलोकांत जन्मतात, म्हणून हे आनंद! चक्रवर्ती राजा स्तूपायोग्य आहे. ह्या चौघांवर स्तूप बांधण्याच्या योग्यतेचे आहेत."._*

*_स्वर्गाचं दार_*

_आऱ्हान नामक एक सैनिक बोधिसत्वाकडे आला आणि त्याने विचारले, “स्वर्ग आणि नरक खरंच असतात का?"_

_बोधिसत्वाने विचारले, "तू कोण आहेस?"_

_तो उत्तरला, "मी सामुराई आहे. "_

_बोधिसत्व रडकं तोंड करत म्हणाला, “तू सैनिक आहेस? असा कोणता राजा आहे, ज्याने भिकाऱ्यासारख्या दिसणाऱ्याला रक्षक म्हणून नेमले आहे?”_

_राग येऊन आऱ्हानने आपली तलवार काढली._

_"ओऽऽह, तुझ्याकडे तलवार आहे! पण मला वाटतं ती माझं मुंडकं कापण्याइतपत धारदार नाहीये. "_

*_आऱ्हान तलवार म्यानातून उपसत म्हणाला, “घे, तुझ्यासाठी नरकाचा दरवाजा उघडला.” या वाक्याबरोबरच योद्ध्याला बोधिसत्वाची शिकवण समजली. त्याने तलवार म्यान करत नम्रतेने मान लवली, तेव्हा बोधिसत्व म्हणाला, "हे बघ उघडले स्वर्गाचे दरवाजे ! "_*

_(ज्या उपासक - उपासिका यांना वरील परिच्छेदात स्वर्गाचा उल्लेख आलेला आहे तो वाचून काहींच्या मनात संशय - प्रश्न निर्माण होऊ शकतो म्हणून त्यांच्यासाठी एक कथा देत आहे.... अभ्यासकांना त्याचा अर्थ सहज समजू शकतो आणि ज्यांना वाद करायचा आहे ते फक्त वादच करीत राहतात.)_

*_मंगल होवो! कल्याण होवो! भले होवो!_*

*_!! ओम मणी पद्मे हूँ !!_*

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

*_संकलन - महेश कांबळे_*

*_दिनांक :- १२/११/२०२३_*

*_संदर्भ :-_*

*_१) महापरिनिब्बानसुत्त (मराठी अनुवादासह - संपादक आयु अरविंद भंडारे_*

*_२) झेन कथा_*

https://mikamblemahesh.blogspot.com/2023/11/blog-post_12.html

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼