*_१ यमकवग्गो_*
-----------------------------------
*_मनोपुब्बङ्गमा धम्मा मनोसेट्ठा मनोमया ।_*
*_मनसा चे पदुट्ठेन भासति वा करोति वा ।_*
*_ततो'नं दुक्खमन्वेति चक्कं'व वहतो पदं ।।१।।_*
*_स्वभावाच्या पुढे मन असते, मन सर्वश्रेष्ठ आहे, _*
*_विकृत मनाने बोलतो वा कृती करतो तेंव्हा_*
*_त्याच्या मागे दुःख असे येते जसे बैलाच्या पावलांमागे चाक जाते.
।।१।।_*
*_मनोपुब्बङ्गमा धम्मा मनोसेट्ठा मनोमया ।_*
*_मनसा चे पसन्नैन भासति वा करोति वा ।_*
*_ततो'नं सुखमन्वेति छाया'व अनपायिनी ।।२।।_*
*_स्वभावाच्या पुढे मन असते, मन सर्वश्रेष्ठ आहे, _*
*_प्रसन्न मनाने बोलतो वा कृती करतो तेंव्हा_*
*_त्याच्या मागे सुख असे येते जसे सावली ।।२।।_*
*_अक्कोच्छि मं अवधि मं अजनि मं अहासि मे ।_*
*_ये च तं उपनय्हन्ति वेरं तेसं न सम्मति ।।३।।_*
*_मला अपमानिले, माझा शेवट केला, मला जिंकले, _*
*_जे असे वैर धरतात, त्यांचे वैर शमत
नाही. ।।३।।_*
*_अक्कोच्छि मं अवधि मं अजनि मं अहासि मे ।_*
*_ये तं न उपनय्हन्ति
वेरं ते सूप सम्मति ।।४।।_*
*_मला अपमानिले, माझा शेवट केला, मला जिंकले, _*
*_जे असे वैर न धरतात, त्यांचेच वैर शमते. ।।४।।_*
*_न हि वेरेन वेरानि सम्मन्तीध कुदाचनं ।_*
*_अवेरेन च सम्मन्ति एस धम्मो सनन्तनो ।।५।।_*
*_वैराने वैर कधीही शमत नाही, _*
*_ते अवैरानेच शमते, असा पूर्वापार
सिद्धांत आहे. ।।५।।_*
*_परे च न विजानन्ति मयमेत्थ यमामसे।_*
*_ये च तत्थ विजानन्ति ततो सम्मन्ति मेधगा ।।६।।_*
*_त्यांचे नव्हे, आपण मरणारच आहोत
हे जे जाणित नाहित,_*
*_त्यांचेच वैर शमते, आपण मरणारच आहोत हे जे जाणतात. ।।६।।_*
*_सभानुपरिसं विहरन्तं इन्र्दियेसु असंवुतं।_*
*_भोजनम्हि अमत्तञ्ञु कुसीतं हीनवीरियं ।_*
*_तं वे पसहति मारो वातो रूक्खं व दुब्बलं ।।७।।_*
*_फक्त चांगलेच पहात फिरणारा, इंन्र्दियांवर ताबा नसलेला,_*
*_भोजनाची योग्य मात्रा न जाणणारा, निरुद्योगी, हिंमत हरलेला,_*
*_त्याला भुलैया असे जिंकतो, जसे वारा दुर्बल झाडाला वाकवितो. ।।७।।_*
*_असभानुपरिसं विहरन्तं इन्र्दियेसु सुसंवुतं।_*
*_भोजनम्हि च मत्तञ्ञुसद्धं आरद्धवीरियं ।_*
*_तं वे नप्पसहति मारो वातो सेलं'व पब्बतं ।।८।।_*
*_फक्त चांगलेच न पहात फिरणारा, इंन्र्दियांवर योग्य ताबा असलेला,_*
*_भोजनाची योग्य मात्रा जाणणारा, प्रयत्नशील, हिंमतवान,_*
*_त्याला ,भुलैया जिंकू शकत नाही, जसे वारा शैल पर्वताला हलवू शकत नाही. ।।८।।_*
*_अनिक्कसावो कासवं यो वत्थं परिदहेस्सति।_*
*_अपेतो दमसच्चेन न सो कासावमरहति ।।९।।_*
*_मलयुक्त चित्ताने जो भगवी वस्त्र परिधान करतो तो,_*
*_सत्य व संयमाहून दूर गेलेला, भगवी वस्त्र धारण करण्यास लायक नाही. ।।९।।_*
*_यो च वन्तकसावस्स सीलेसु सुसमाहितो।_*
*_उपेतो दमसच्चेन स वे कासावमरहति।।१०।।_*
*_जो दोषविरहित आहे, शीलवान आहे, चांगला एकाग्रचित्त आहे,_*
*_सत्य व संयमा जवळ असणारा, तो भगवी वस्त्र धारण करण्यास लायक आहे. ।।१०।।_*
*_असारे सारमतिनो सारे चासारदस्सिनो ।_*
*_ते सारं नाधिगच्छन्ति मिच्छासङकप्पगोचरा ।।११।।_*
*_सत्वहीनात सत्व पहाणारा, सात्विकात सत्वहीनता पहाणारा,_*
*_खोटे संकल्प करणारा / पहाणारा सात्विकता प्राप्त करीत नाही. ।।११।।_*
*_सारञ्च सारतो ञत्वा असारञ्च असारतो ।_*
*_ते सारं अधिगच्छन्ति सम्मासङकप्पगोचरा ।।१२।।_*
*_सात्विकतेतच सत्व पहाणारा, सत्वहीनतेत असत्व पाहणारा,_*
*_सम्यक संकल्प करणारा / पहाणारा सात्विकता प्राप्त करतो. ।।१२।।_*
*_यथागारं दुच्छन्नं वुठ्ठी समतिविज्झति ।_*
*_एवं अभावित्तं चित्तं रोगो समतिविज्झति ।।१३।।_*
*_जसे छतविरहीत घरात पाऊस आरपार जातो,_*
*_तसे अननुभवीच्या मानवाच्या मनात रोगाचा प्रवेश होतो. ।।१३।।_*
*_यथागारं सुच्छन्नं वुठ्ठी न समतिविज्झति ।_*
*_एवं सुभावित्तं चित्तं रोगो न समतिविज्झति ।।१४।।_*
*_जसे चांगल्या छताच्या घरात पाऊस प्रवेश करित नाही,_*
*_तसे अनुभवीच्या मानवाच्या मनात रोगाचा प्रवेश होत नाही. ।।१४।।_*
*_इध सोचति पेच्च सोचति पापकारी उभयत्थ सोचति ।_*
*_सो सोचति सो विहञ्ञति दिस्वा कम्मकिलिट्ठमत्तनो ।।१५।।_*
*_इथेही चिंतीत, मृत्योत्तरही
चिंतीत, दुष्कर्मी दोन्हीकडे चिंतीत असतात,_*
*_ते केलेल्या कुकर्मांना पाहुन चिंतीत होतात, पीडीत होतात. ।।१५।।_*
*_इध मोदति पेच्च मोदति कतपुञ्ञो उभयत्थ मोदति ।_*
*_सो मोदति सो पमोदति दिस्वा कम्मविसुद्धत्तनो ।।१६।।_*
*_इथेही आनंदीत, मृत्योत्तरही
आनंदीत, सत्कर्मी दोन्हीकडे आनंदीत असतात,_*
*_ते केलेल्या सत्कर्मांना पाहुन आनंदीत होतात, अधिक आनंदीत होतात. ।।१६।।_*
*_इध तप्पति पेच्च तप्पति पापकारि उभयत्थ तप्पति ।_*
*_पापं मे कतंति तप्पति भीय्यो तप्पति दुग्गतिङगतो ।।१७।।_*
*_इथेही तप्त, मृत्योत्तरही तप्त, दुष्कर्मी दोन्हीकडे तप्त असतात,_*
*_ते केलेल्या कुकर्मांना पाहुन तप्त होतात, दुर्गतीकडे जातात. ।।१७।।_*
*_इध नन्दति पेच्च नन्दति कतपुञ्ञो उभयत्थ नन्दति ।_*
*_पुञ्ञ मे कतन्ति नन्दति भीय्यो नन्दति सुग्गतिंगतो ।।१८।।_*
*_इथेही प्रसन्न, मृत्योत्तरही
प्रसन्न, सत्कर्मी दोन्हीकडे प्रसन्न असतात,_*
*_मी सत्कर्म केले या विचारांनी प्रसन्न होतात, अधिक प्रसन्न होतात. ।।१८।।_*
*_बहुंपि चे सहितं भासमानो न तक्करो होति नरो पमत्तो ।_*
*_दोपो व गावो गणयं परेसं न भगवा सामञ्ञस्स होति ।।१९।।_*
*_पुष्कळ ग्रंथ वाचून तस्कर वा प्रमादी मानव श्रमण होत नाही,_*
*_दुसऱ्यांच्या गाई मोजून गो-पालक श्रमण होत नाही. ।।१९।।_*
*_अप्पम्पि चे सहितं भासमानो धम्मस्स होति अनुधम्मचारि।_*
*_रागञ्च दोसञ्च पहाय मोहं समप्पजानो सुविमुत्तचित्तो ।_*
*_अनुपादियानो इध वा हुरं वा स भागवा सामञ्ञस होति ।।२०।।_*
*_थोडेसे ग्रंथ वाचून सैद्धांतिक आचरणाने सदाचारी होतो,_*
*_राग, द्वेष, मोह त्यागून, सम्यक जाणिवेने, मुक्त चित्ताने, अनासक्त, असा मानव भाग्यवान श्रमण होतो. ।।२०।।_*
-----------------------------------
*प्रतिज्ञा आपण करूया*
*१) जीवसृष्टी आहे असीम; ती भवसागरपार नेण्याची*
*२) आपणांत दोष असंख्य; ते नष्ट करण्याची*
*३) आहेत सत्य अनंत, पूर्ण आकलण्याची*
*४) भगवान बुद्धांचा अतुल्य मार्ग, तो संपूर्ण साध्य करण्याची*
*डॉ बाबासाहेब आंबेडकर*
*बुद्ध आणि त्याचा धम्म*
---------------------------------------------------------------
*_सर्व प्राणी सुखी होवोत, सर्वांचे कल्याण होवो, सर्वांना हिताचा मार्ग सापडो, कोणालाही दुःख न होवो, सर्वांचे मंङ्गल हो!!_*
*_साधु साधु साधु_*
---------------------------------------------------------------
No comments:
Post a Comment