धम्मोपदेशकाची कर्तव्ये

 🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

                     *_धम्मोपदेशकाची कर्तव्ये_*

           

              *_भगवंतांनी धम्मोपदेशकाची पुढील कर्तव्ये सांगितलेली आहेत -_*

*१)* _धम्मोपदेशकाने मोकळ्या मनाने सत्य विचारार्थ पुढे मांडला पाहिजे._

*२)* _एखाद्याचे मन वळविण्यास लागणारा संयमशक्तिचा सद्गुण त्याच्या नसानसांत भिनलेला असावा._

*३)* _त्याने आपली योग्य ती मर्यादा राखावी व आपल्या वागणुकीत ठाम राहावे._

*४)* _थोरांची मैत्री संपादन करण्याच्या प्रयत्नात राहून आपल्या अहंपणाला चालना न देण्याचा त्याने प्रयत्न करावा. (अनैतिकपणे वागणाऱ्या व्यक्तीशी संगत करू नये.)_

*५)* _जे श्रवण करावयास येतात, त्यांचे त्याने सदिच्छापूर्वक स्वागत करावे. धम्मोपदेश द्वेषरहित असला पाहिजे._

*६)* _दुसऱ्यांचे बारीकसारीक दोष काढू नये. लोकापवादाची चर्चा करू नये. कटुशब्दांची पेरणी करू नये. दुसऱ्या शिष्यांची निर्भर्स्तना करू नये आणि त्यांच्या आचरणाची खरडपट्टी काढताना त्यांचे व्यक्तिगत नाव घेऊ नये._

*७)* _दोषरहीत मनाने संपूर्ण जगाविषयी प्रेमभाव ठेवावा._

*८)* _भांडणाप्रत चाललेल्या विवादात भाग घेऊ नये अशा वेळी शांत व स्वस्थ राहावे._

*९)* _आपल्या कार्यात उत्कंठतेने मन घालावे. ते उत्साहाने व हर्षभरित आशेने परिपूर्ण असायला हवे._

*१०)* _पाण्याच्या शोधार्थ जो एखाद्या रुक्ष प्रदेशात विहीर खोदतो, त्या मनुष्यासारखे राहावे. जोपर्यंत लोक त्याचे शब्द लक्षपूर्वक श्रवण करीत नाहीत तोपर्यंत त्याने जाणावे की, त्याला त्यांच्या हृदयात खोल खणावे लागेल._

*११)* _ज्यांना समाधान देणारे व कल्याणकारी असे धम्मप्रवचन लक्षपूर्वक ऐकणे प्रिय वाटते अशा श्रोत्यांना त्यांनी आपल्या भोवती गोळा करावे. अविश्वास बाळगणाऱ्यांना वर उचलून धरावे व त्यांना सत्य स्वीकारावयास जागृत करावे. त्यांना हर्षभरित व आनंदित करून त्यांना प्रज्वलित करावे व नीतीचा बोध करावा._

*१२)* _त्याने स्वतःस तथागताचा सैनिक समजून दुष्ट माराला आपला शत्रू समजावे व त्यावर विजय मिळविण्याचा सदोदित प्रयत्न करावा._

*संदर्भ :-*

*१)* तथागताची सत्यगाथा

*२)* बौद्धधम्म जिज्ञासा

*संकलन : महेश कांबळे*

*१६/१०/२०२०*

https://mikamblemahesh.blogspot.com/

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷