धम्मोपदेशकाची कर्तव्ये

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

_*धम्मोपदेशकाची कर्तव्ये*_

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

            _*भगवंतांनी धम्मोपदेशकाची पुढील कर्तव्ये सांगितलेली आहेत :-*_

*१)* धम्मोपदेशकाने मोकळ्या मनाने सत्य विचारार्थ पुढे मांडले पाहिजे.

*२)* एखाद्याचे मन वळविण्यास लागणारा संघशक्तीचा सद्गुण त्याच्या नसानसात भिनलेला असावा.

*३)* त्याने आपली योग्य ती मर्यादा राखावी व आपल्या वागणुकीत ठाम रहावे. 

*४)* थोरांची मैत्री संपादन करण्याच्या प्रयत्नात राहून आपल्या अहंपणाला चालना न देण्याचा प्रयत्न करावा.

*५)* अनैतिक वागणाऱ्या व्यक्तींशी संगत करू नये.

*६)* जे श्रवण करावयास येतात, त्यांचे त्याने सदिच्छापूर्वक स्वागत करावे.

*७)* धम्मोपदेश द्वेषरहित असला पाहिजे.

*८)* दुसऱ्यांचे बारीकसारीक दोष काढू नये.

*९)* लोकोपवादाची चर्चा करू नये.

*१०)* कटू शब्दांची पेरणी करू नये.

*११)* दुसऱ्या शिष्यांची निर्भस्तना करू नये आणि त्यांचा आचरणाची खरडपट्टी काढताना त्यांचे व्यक्तिगत नाव घेऊ नये.

*१२)* दोषरहीत मनाने संपूर्ण जगाविषयी प्रेमभाव ठेवावा.

*१३)* भांडणाप्रत चाललेल्या विवादात भाग घेऊ नये *अशा वेळी शांत व स्वस्थ रहावे.*

*१४)* आपल्या कार्यात उत्कंठपणे मन घालावे. ते उत्साहाने व हर्षभरित आशेने परिपूर्ण असायला हवे.

*१५)* पाण्याच्या शोधार्थ जो एखाद्या रुक्ष प्रदेशात विहीर खोदतो, त्या मनुष्यासारखेच राहावे. जोपर्यंत लोक त्याचे शब्द लक्षपूर्वक श्रवण करीत नाहीत तोपर्यंत त्याने जाणावे की, त्याला त्यांच्या हृदयात खोल खणावे लागेल.

*१६)* ज्यांना समाधान देणारे व कल्याणकारी असे धम्मप्रवचन लक्षपूर्वक ऐकणे प्रिय वाटते अशा श्रोत्यांना त्यांनी आपल्या भोवती गोळा करावे. 

*१७)* अविश्वास बाळगणाऱ्यांना वर उचलून धरावे व त्यांना सत्य स्वीकारावयास जागृत करावे. त्यांना हर्षभरित व आनंदित करून त्यांना प्रज्वलित करावे व नीतीचा बोध करावा.

*१८)* त्याने स्वतःला तथागतांचा सैनिक समजून दुष्ट मारायला आपला शत्रू समजावे व त्यावर विजय मिळविण्याचा सदोदित प्रयत्न करावा.

           

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

*संदर्भ :-*

*१) तथागताची सत्यगाथा *

*२) बौद्धधम्म जिज्ञासा*

*संकलन : महेश कांबळे*

*३१/१०/२०२१*

https://mikamblemahesh.blogspot.com/?m=1

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷