Friday, 11 September 2020

सात प्रकारचे चित्त - १) सक्लेश चित्त

 🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

  

                  *_सात प्रकारचे चित्त_*

         

          *_मनुष्यात वसणारे सात प्रकारचे चित्त पाहण्यात येतात ते असे -_*

*१)* सक्लेश म्हणजे चिकटलेले आहे असे

*२)* श्रोतापन्न व्यक्तीचे चित्त

*३)* सकृदागामी व्यक्तीचे चित्त

*४)* अनागामी व्यक्तीचे चित्त

*५)* अर्हत व्यक्तीचे चित्त

*६)* प्रत्येक बुद्धाचे चित्त

*७)* सम्यक संबुद्धाचे चित्त


*१) सक्लेश म्हणजे चिकटलेले आहे असे*

            *_"लालसेच्या आहारी गेलेले (रागयुक्त), दुष्ट (द्वेशी), मोहात बुडालेले, क्लेशांच्या भोवऱ्यात सांपडलेले, तसेच शरीररचनेची व्यवस्था न पाहणारे, सदाचाराच्या नियमात गाफील असलेले, चित्त (मन) कृत्याची व प्रज्ञेची जाणीव नसलेले अशा लोकांचे चित्त (मन) अतिशय जड, विकृत आणि मंद असते. कारण की, त्यांच्या चित्ताला शिक्षण मिळालेले नसते, म्हणजे त्यावर सुसंस्कार जडलेले नसतात."_*

       _उदा. समजा एखादा वेळू त्यांच्या रांजीतून काढावयाचा असल्यास तो कधीही सहजपणे काढता येणारे नाही. हे काम अत्यंत युक्ती, प्रयुक्ती व हळूहळू करावे लागते. कारण अवाढव्य वाढलेला वेळू आपल्या अनंत व विशाल शाखा संपूर्ण रांजीत पसरविल्यामुळे त्याची परस्परात चांगलीच गुंतागुंत झालेली असते. अशारितीने फसलेला वेळू कापून काढणे अत्यंत कठीण आहे."_

          _याच उदाहरणाप्रमाणे लालसेच्या आहारी गेलेले..... जे लोक असतात त्यांचे चित्त अतिशय जड, विकृत आणि मंद असते_



*संदर्भ:*

*मिलिन्द प्रश्न*

*मेण्डक प्रश्न*

              

*संकलन : महेश कांबळे*

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

No comments:

Post a Comment

कोलित सुत्त

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼 *_कोलित सुत्त_* https://mikamblemahesh.blogspot.com/2025/06/blog-post_41.html 🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼  _'कोलित सुत...