🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼
*_न्यायी आणि सज्जन असा पुरुष_*
_भिक्खुंना उद्देशून भगवान म्हणाले, *'माणसे चार प्रकारची असतात. जर तुम्हांला सज्जन आणि न्यायी पुरुष ओळखायचा असेल तर या चार प्रकारचे भेद तुम्ही जाणले पाहिजेत.'*_
*_'भिक्खुंनो, एका प्रकारची माणसे स्वकल्याणासाठी झटतात; परंतु परकल्याणाचा विचारही करीत नाहीत. अशा प्रकारची माणसे स्वतःमधील विषयवासनेचे निर्मूलन करतात, परंतु दुसऱ्यांनी विषयवासनेचा त्याग करावा म्हणून त्यांना कधीही आग्रहाने सांगत नाहीत, ते आपल्या मनातील क्रोधाचे निर्मूलन करतात; परंतु दुसऱ्यांना क्रोधाचा त्याग करण्याबद्दल निक्षून सांगत नाहीत. ते स्वतःमधील अविध्येचे निर्मूलन करतात; परंतु ते दुसऱ्यांना त्यांच्या अविद्या निर्मूलनासंबंधी आग्रहाने सांगत नाहीत.' असा पुरुष स्वतःच्या कल्याणाचा मार्ग चोखाळीत असतो; परंतु तो दुसऱ्याच्या कल्याणासाठी झटत नाही_*
*_'दुसऱ्या प्रकारची माणसे ही परहितासाठी झटतात. स्वहितासाठी झटत नाहीत. अशी माणसे आपल्या अंगच्या विषयवासना, क्रोध आणि अविद्या यांच्या निर्मूलनाचा प्रयत्नही न करता दुसऱ्यांना मात्र तसे करण्यासाठी आग्रहाने सांगत असतात. भिक्खूहो, अशा प्रकारची माणसे दुसऱ्याच्या हितासाठी निश्चित झटतात, परंतु स्वतःच्या नाही.'_*
*_'भिक्खूहो, तिसऱ्या प्रकारची माणसे स्वहितासाठी अथवा परहितासाठी झटत नसतात. असा माणूस स्वतःच्या ठिकाणची विषयवासना, क्रोध आणि अविद्या यांचे निर्मूलन करीत नाही; त्याचप्रमाणें दुसऱ्यांनाही तसे करण्यास सांगत नाही. हा मनुष्य स्वतःचे अथवा दुसऱ्याचे हित साधण्यासाठी प्रयत्न करीत नाही.'_*
*_'भिक्खूहो, चौथ्या वर्गाची माणसे स्वकल्याण आणि परकल्याणासाठी झटत असतात. अशी माणसे स्वतःमधील विषयवासना, क्रोध आणि अविद्या यांच्या नाशासाठी झटत असतात. त्याप्रमाणेच दुसऱ्यांना ते विषयवासना, क्रोध आणि अविद्या यांच्या निर्मूलनासंबंधी आग्रहाने सांगतात. अशी माणसे स्वहित व परहितासाठी झटणारी होत. या शेवटच्या प्रकारच्याच माणसांना न्यायी आणि सज्जन मानावे.'_*
*संदर्भ: बुद्ध आणि त्यांचा धम्म*
*संकलन : महेश कांबळे*
🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼
No comments:
Post a Comment