🌹 *बुद्ध धम्मातील विशिष्ट भिक्खु-भिक्षुनी-उपासक-उपासिका* 🌹

                      *आनंद*

             *शुद्धोदनाचा धाकटा भाऊ अमितोदन याचा आनंद हा मुलगा होता.* त्याने *पुष्णमन्तानिपुत्त याचे शिष्यत्व पत्करून सोतापत्ति पदास प्राप्त केले.* भगवंतांच्या संबोधिप्राप्तीनंतर वीस वर्षांनी आनंदास आपल्यासोबत नेहमीसाठी राहावयास निवडले व पुढील पंचवीस वर्षे *आ. आनंद भगवंतासोबत सावलीप्रमाणे राहिले; आणि परिचारकाप्रमाणे सेवा केली.*
 
       *महाप्रजापती गौतमी हिची स्वतः भिक्खूणी व्हावयाची फार इच्छा होती. तसेच स्त्रियांनादेखील धम्मलाभ व्हावा या उद्देशाने भिक्खूणी संघाची स्थापना व्हावयास पाहिजे, असे तिला मनःपूर्वक वाटत होते. त्याकरिता वारंवार विनंती करूनही भगवंताचे मन वळवले व त्यामुळे भिक्खूणी संघाची स्थापना झाली व भिक्खूणी त्यांना अतिशय आदराचे स्थान देत असत.*
      भगवंतांच्या महापरिनिर्वाण समयी आ. आनंदांनी भगवंतांची फारच सेवा केली. तथागतांचे महापरिनिर्वाण एखाद्या महानगराशेजारी व्हायला पाहिजे असे आनंदांना वाटत होते, जेणेकरून भगवंतांच्या असंख्य अनुयायांना त्यांचे अंतिम दर्शन घेता यावे.
         *जेव्हा प्रथम संगीति झाली, तेव्हा महास्थविर आनंदांना सुत्रपठन करावयास व त्यांची तपासणी करावयास प्रमुख नेमण्यात आले.* कारण भगवंतांसोबत सर्वांत अधिक वास्तव्य त्यांचेच होते. बहुतेक सुत्तांच्या आरंभी *"एवं मे सुतं" (असे मी ऐकले आहे)* हे वाक्य असते. प्रथम संगीतिमध्ये महाकाश्यपांनी, 'तुम्ही काय ऐकले आहे?' असा आ. आंनदाना प्रश्न विचारला असता त्यांनी "एवं मे सुतं" असे म्हणून भगवंतांकडून ऐकलेली सूत्रे सांगितली.

       *बहुश्रुत भिक्खुश्रावकांत, स्मृतिमान भिक्खुश्रावकांत, गतिमान भिक्खुश्रावकांत, धृतिमान भिक्खुश्रावकांत आणि उपस्थायक भिक्खुश्रावकांत आनंद महास्थविर सर्वश्रेष्ठ होते*

*संकलन -*  *महेश कांबळे*