Friday, 29 March 2024

स्त्रिया आणि अंधश्रद्धा निर्मूलन - ७

 🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

*_स्त्रिया आणि अंधश्रद्धा निर्मूलन_*

*_डॉ. नरेंद्र दाभोलकर_*

https://mikamblemahesh.blogspot.com/2024/03/blog-post_29.html

*_!! ओम मणी पद्मे हूँ !!_*

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼

*_भाग ७_*

*_मनाविकारामागील अंधश्रद्धा_*

                    _हे झाले शारीरिक आरोग्यव्यवस्थेचे प्रश्न, *परंतु मानसिक आजाराची जी अभिव्यक्ती बायकांमध्ये होते, ते निश्चितपणे अंधश्रद्धेचेच प्रकार मानले जातात. म्हणजे अचानकपणे बाईची छाती धडधडायला लागते, अंग कापायला लागतं, अंग उडायला लागतं, गळा आवळल्यासारखा वाटायला लागतो; काही काळ हे चालतं आणि त्याच्यानंतर काही दिवसांनी हे आपोआप बरं होतं किंवा काही वेळाने ते आपोआप बरं होतं; डॉक्टरकडे नेलं तरी बरं होतं; डॉक्टरकडे नेलं तरी ते परत परत उद्भवतं; मांत्रिकाकडे नेलं तरी ते बरं होतं; मांत्रिकाकडे नेलं तरी ते परत परत उद्भवतं; आणि त्यामुळे 'हे काहीतरी बाहेरचं आहे आणि हे अचानकपणे उद्भवलेलं आहे', अशी एक कल्पना निर्माण होते.*_

                _किंवा *याच्याही पुढची गोष्ट म्हणजे, अनेकदा अचानकपणे स्त्रीची वाचा जाते; तिला दिसेनासं होतं; हातपाय लुळे पडतात, परंतु हे सगळं घडण्यामागचं कारण न कळल्यामुळे - ज्याला वैद्यकीय परिभाषेमध्ये हिस्टेरिकल कन्व्हर्जन्स म्हणतात-* पुन्हा एकदा अंधश्रद्धेच्या आहारी जाऊन उपाय केले जातात. म्हणजे मला आठवतं, मी ज्या वेळी वैद्यकीय महाविद्यालयामध्ये होतो, त्या वेळी सहा-सहा बेड्सवरचे रुग्ण आम्हांला तपासायला दिलेले असायचे. *एकदा माझ्याकडे असलेल्या बेडवर एक १८-१९ वर्षांची सुस्वरूप तरुणी आली. तिला अर्धांगवायू झालेला होता. तिचं अर्धं अंग पूर्णपणे लुळं पडलेलं होतं. आता अर्धांगवायू हा १८-१९व्या वर्षी होण्यासारखा आजार नाही. त्यामुळे तिला अर्धांगवायू का झाला असवा, याच्याबद्दल आमच्या मनामध्ये फार कुतूहल होतं. तिच्या हृदयामध्ये एक बारीक भोक होतं. त्यामुळे असं निदान करण्यात आलं की, रक्ताची गुठळी मेंदूमध्ये अडकल्यामुळे तिला अर्धांगवायू झाला.* अर्धांगवायू झाल्यावर काही दिवसांनंतर त्याच्यावर होण्यासारखे उपचार खूपच कमी असतात आणि त्या काळात तर ते आणखी कमी होते. त्यामुळे ज्या आजारावर उपचार शक्य नसतात, असा आजार झालेल्या रुग्णाला अॅडमिट करून ठेवण्यात काही अर्थ नसतो. म्हणून शेवटी तिला घरी पाठवायचं ठरलं._

           _*आम्हा तरुण मित्रांना वाटत होतं की, 'अरे, या बाईचं उभं आयुष्य कसं जाईल!' म्हणून त्या वेळेचे मानसोपचार तज्ज्ञ डॉ. देप सिकदार यांना आम्ही म्हणालो, "सर, तिचं सायकोनार्कोसिस करा किंवा नॉर्कोअॅनालिसिस करा". सायकोनार्कोसिस किंवा नार्कोअॅनालिसिस करताना सोडियम पेंटथॉल नावाचं एक विशिष्ट द्रव्य रुग्णाला दिलं जानं. ते दिल्यानंतर रुग्णाच्या बाह्य मनावरचा ताण कमी होतो आणि अंतर्मनामध्ये लपलेल्या गोष्टी रुग्ण बोलायला लागतो. ज्या वेळी या मुलीचं नार्कोसिस केलं, त्या वेळी काय लक्षात आलं ? - तिला हे लग्न अजिबात करायचं नव्हतं. तिचं एका दुसऱ्या तरुणावर प्रेम होतं. घरच्यांच्या दबावाखाली तिचं लग्न झालं होतं. लग्न झाल्यानंतर तिचा नवरा तिचा कायदेशीर पती बनला. कायदेशीर पती बनल्यामुळे तिचा त्याच्याशी शरीरसंबंध आला. हा शरीरसंबंध नाकारण्याची कोणतीच योजना तिच्याकडे नव्हती, पण तिला तो शरीरसंबंध इतका नकोसा वाटत होता की, तिच्या शरीराने तो नाकारला आणि तिच्या शरीराची अर्धी बाजू लुळी पडली.*_

               _*म्हणजे आजार होता मानसिक; त्याचं दृश्य चित्र झालं शारीरिक. त्यामुळे उपचार या मुलीच्या 'मनावर' करायला हवा होता. त्याप्रमाणे मनावर उपचार केल्यानंतर अर्धांगवायू झालेली ती मुलगी पुढच्या आठ दिवसांमध्ये खडखडीत बरी झाली; पण जर हीच बाई बाहेर एखाद्या मांत्रिकाकडे, भगताकडे, देवऋषिकडे, बाबा-बुवाकडे गेली असती आणि त्याच्या औषधाने आणि अंगाऱ्याने बरी होऊ शकली असती, कारण तिच्या तुटलेल्या मनाला त्याने योग्य तो आधार दिला असता, तर आपण म्हणालो असतो की, 'बाहेरची बाधा असते आणि ती बाधा मांत्रिकाला, देवऋषिला दूर करता येते. या बाधेसाठी डॉक्टरांचा काही फायदा होत नाही'. हे सगळं जे मी आपल्याला सांगतोय, याचा अर्थ असा की, बाईचं मन आजारी पडतं.*_

*_मंगल होवो! कल्याण होवो! भले होवो!_*

*_!! ओम मणी पद्मे हूँ !!_*

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼 

*_संकलन - महेश कांबळे_*

*_दिनांक :-२९/०३/२०२४_*

*_संदर्भ :-_*

_*१) स्त्रिया आणि अंधश्रद्धा निर्मूलन - लेखक डॉ नरेंद्र दाभोळकर*_

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼 

No comments:

Post a Comment

कोलित सुत्त

🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼 *_कोलित सुत्त_* https://mikamblemahesh.blogspot.com/2025/06/blog-post_41.html 🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼🌼  _'कोलित सुत...